لزوم تفسیر مشترک از مفاد توافق نامه ایران و ازبکستان

مدرک دوز بلاغ در واقع همان هزینهای است که شرکت صادرکننده کالا باید به همه کشورهایی که در مسیر حمل کالا وجود دارند، بپردازد. البته این مدرک فقط برای کالاهایی مورد استفاده قرار میگیرد که از طریق زمینی ارسال میشوند. به عبارت دیگر دوزبلاغ همان هزینه استفاده از جادههای کشورهای مختلف توسط کامیون باربری است که از طریق روش زمینی ارسال می شوند.(ترابر نت)
بر طبق توافق بین دفتر ترانزیت سازمان راهداری و حملونقل جادهای ایران و ازبکستان کامیونهایی که مبدا بارگیری آن کشور ایران باشد برای تردد در خاک ازبکستان نیاز به برگه دوزبلاغ ندارند اما به نظر می رسد تفسیر این ماده توافقنامه در کشورهای ازبکستان و ایران متفاوت بوده و اکنون ناوگان ایرانی که از بنادر جنوبی بارگیری میکنند باید در مرز ازبکستان مدرک دوزبلاغ به ازبکها ارائه دهند زیرا ازبکستان معتقد است که کامیونهای ایرانی محمولههای متعلق به کشور ثالث مانند چین و هند را بارگیری کردهاند و به نظر میرسد مفهوم کشور ثالث برای ایران و ازبکستان متفاوت است. این تفسیر متفاوت از کشور ثالث در روزهای اخیر مشکلات زیادی را برای شرکتهای فورواردر و کریر ایجاد کرده است و سبب توقفات طولانی کامیونها در مرز ازبکستان گردیده که در نهایت موجبات اعتراض صاحبان کالا را فراهم نموده است.
با وضعیت پیشآمده در مرز ازبکستان کامیونهای ایرانی به اجبار در این سو یا آنسوی مرز ترکمنستان در سرخس باید ترانشیپ انجام دهند که این موضوع هزینهها را افزایش میدهد و دردسرهای زیادی را برای شرکتهای حملونقل ایجاد کرده است و ادامه این وضعیت میتواند عملا ناوگان ایرانی را از گردونه حمل بار ترانزیتی از ایران به مقصد ازبکستان خارج کند.
در این میان سازمانهای ذیربط در دو کشور بر مواضع خود پافشاری میکنند و اکنون شرکتهای حملونقل بینالمللی ماندهاند با نارضایتی مشتری و هزینههای دموراژ کانتینر و انبارداری که لطمات اقتصادی فراوانی برای شرکتها در پی دارد. اگرچه گزارشهایی که از مرز ترکمنستان و ازبکستان در تاریخ 11 تیرماه رسیده است حاکی از آن است که گویا فعلا ازبکستان در پایانهمرزی دو کشور در اقدامی به اصطلاح کدخدا منشانه برای ناوگان ایرانی برگه دوزبلاغ صادر میکند و اجازه تردد میدهد اما این روال پایدار نخواهد بود.
بنابراین ضروری است در مفاد توافقنامه بین ایران و ازبکستان در ارائه دوزبلاغ از سوی ناوگان ایرانی بازنگری شود و این امر ورود دستگاه دیپلماسی وزارت خارجه و دفتر ترانزیت سازمان راهداری به این موضوع را میطلبد تا این مشکل به صورت اساسی و دائمی حل شود و با تفسیر مشترک دو کشور از مفاد توافق نامه، ناوگان ایرانی بتواند بدون دغدغه وارد خاک ازبکستان شوند و شرکتهای حملونقل بینالمللی به نوعی از این بلاتکلیفی خارج شوند.