دو مرز با آمار متفاوت؛ یکی افزایش و یکی کاهش

گذرگاه‌های مرزی خراسان رضوی با ترکمنستان پس از یک وقفه طولانی به دلیل همه‌گیری کرونا، در ماه‌های اخیر بازگشایی گردید و تردد ناوگان های ایرانی و ترانزیتی از این مرزها به مقصد ترکمنستان و کشورهای آسیای میانه از سرگرفته شد.  
رییس اداره ترانزیت راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای خراسان رضوی، اظهار کرد: مرزهای ایران و ترکمنستان در خراسان رضوی پس از یک وقفه طولانی بازگشایی شد. ناوگان ترانزیتی  از مرز سرخس از 11 خرداد 1401 و مرز لطف‌آباد نیز از چهارم تیر 1401 اجازه عبور از ترکمنستان را پیدا کردند البته در این مدت هنوز استقبال چندانی از سوی فعالان این حوزه صورت نگرفته است.
مرتضی مجردی، افزود: از زمان بازگشایی این مرزها تا تاریخ 19 تیرماه سالجاری، از مرز سرخس 58 دستگاه خودرو وارد کشور و 234 دستگاه خارج شده‌اند. در پایانه مرزی لطف آباد 89 دستگاه خودرو وارد کشور و تنها 2 دستگاه از کشور خارج شدند. در 3 ماهه اول 1401 حدود 116 هزار تن کالا به ترکمنستان و کشورهای آسیای میانه  صادر و 4800 تن کالا از این کشور واردات از طریق مرزهای سرخس و لطف آباد انجام گرفته است. همچنین در این مدت 285 هزار تن کالای ترانزیتی خارج و 75 هزار تن کالای ترانزیتی وارد کشور شده است 
وی در خصوص عوارض دریافتی ترکمنستان از ناوگان ملیت‌های مختلف برای تردد در هر کیلومتر از جاده‌های این کشور، گفت: پیش از همه‌گیری کرونا، ترکمنستان بابت تردد در هر کیلومتر از خاک این کشور برای ناوگان ایرانی، یک و نیم دلار دریافت می‌کرد که برای تردد یک مسافت رفت و برگشت در ترکمنستان حدود 1800 دلار بیشتر از سایر ملیت‌ها است. دریافت این میزان عوارض پس از بازگشایی مرزها نیز هنوز پابرجاست و برای کاهش آن رایزنی‌هایی از سوی سازمان ترانزیت در حال انجام است. 
رییس اداره ترانزیت حمل‌ونقل جاده‌ای با اشاره به نحوه حمل بارهای ترانزیتی و صادراتی به کشور افغانستان از مرز دوغارون اظهار کرد: سال‌های پیش عمدتا بارهای صادراتی به وسیله ناوگان افغانی به این کشور حمل و بارهای ترانزیتی با ناوگان ایرانی حمل می‌شد و اکنون نیز این روند ادامه دارد و معمولا حمل بارهای ترانزیتی از بندرعباس و سایر مبادی ورودی کشورمان به مقصد افغانستان، با ناوگان ایرانی انجام می‌گیرد اما بارهای صادراتی به وسیله ناوگان افغانی و یا ایرانی در منطقه ویژه یا پایانه مرزی تخلیه و از طریق ناوگان افغانی وارد کشور افغانستان می‌گردد.  
وی افزود: اکنون بارهای ترانزیتی عمدتا در گمرک اسلام قلعه که 5 کیلومتر با مرز فاصله دارد، تخلیه و بارگیری می‌شود و رانندگان ترجیح می‌دهند به دلیل نبود امنیت در خاک افغانستان، بارهای ترانزیتی را در گمرک اسلام قلعه تخلیه و بازگردند تا بارها در ادامه مسیر با ناوگان افغانی به این کشور حمل شود.
مجردی به کاهش میزان کالای ترانزیت خروجی از مرزهای استان در سال 1399 نسبت به 1398 اشاره کرد و گفت: خوشبختانه میزان کالای ترانزیت خروجی در سال 1400تقریبا به سال 1398 رسید. میزان کالای ترانزیت خروجی در سال 1398 ، از 4 پایانه مرزی خراسان رضوی یک میلیون و 185 هزار تن بود که این میزان در سال 1400 با 3 درصد رشد به یک میلیون و 223 هزار تن رسید.
وی افزود: در حوزه ترانزیت ورودی با توجه به مسدود بودن مرز ترکمنستان، میزان ترانزیت ورودی در سال 1400 نسبت به سال 1398 حدود 56 درصد کاهش داشت. در 3 ماهه سال جاری ترانزیت خروجی 28 درصد و ترانزیت ورودی نیز60 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل با رشد همراه بوده است.
رییس اداره ترانزیت راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای اظهار امیدواری کرد که با بازگشایی مرز ترکمنستان امسال میزان ترانزیت خروجی و ورودی به این کشور نسبت به سال 98 رشد داشته باشد. 
وی در خصوص میزان ترانزیت به افغانستان، پیش‌بینی کرد با توجه به شرایط فعلی و تا پایداری حکومت طالبان حمل بارهای ترانزیتی به این کشور کاهش یابد.